Η ακράτεια ούρων αποτελεί ένα πρόβλημα ελέγχου της λειτουργίας της κύστης που προκαλεί την ακούσια απώλεια ούρων. Παρουσιάζεται συχνότερα στις γυναίκες,  χωρίς αυτό βεβαίως να σημαίνει ότι οι άνδρες είναι ασφαλείς. Αν και η λειτουργία της ουροδόχου κύστης μεταβάλλεται με την ηλικία, η ακράτεια ούρων δεν είναι κάτι φυσιολογικό και αποτελεί ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό σύμπτωμα, που επηρεάζει τόσο την ποιότητα ζωής, όσο και την καθημερινότητα των ασθενών. Οι ασθενείς που πάσχουν από ακράτεια τείνουν να περιορίζουν τις καθημερινές δραστηριότητές τους, γεγονός που οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό τους. Παρότι υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές, τουλάχιστον οι μισοί ασθενείς με ακράτεια, δε θα πάνε ποτέ στον Ουρολόγο, θεωρώντας ότι το πρόβλημα αυτό είναι “φυσιολογικό” για την ηλικία τους και θα συνεχίσουν να υποφέρουν, τόσο από την ακράτεια, όσο και από όλα τα κοινωνικά προβλήματα που μπορεί να επιφέρει.

Πώς λειτουργεί η ουροδόχος κύστη

Η ουροδόχος κύστη είναι ένα κοίλο όργανο το οποίο αποτελείται κυρίως από μυικές ίνες, που πολύ απλοϊκά μοιάζει με ένα μυικό μπαλόνι.  Βρίσκεται μέσα στην ελάσσονα πύελο (λεκάνη), πίσω από την ηβική σύμφυση και αποθηκεύει τα ούρα που κατεβαίνουν από τους νεφρούς, μέσω των δύο ουρητήρων. Η ουροδόχος κύστη έχει δυο κύριες λειτουργίες. Η πρώτη είναι η αποθήκευση των ούρων και η δεύτερη είναι η αποβολή τους (που γίνεται κατά τη διάρκεια της ούρησης).

Υπάρχουν τρεις μύες που ελέγχουν την ούρηση. Ο πρώτος είναι η ίδια η κύστη (το μυικό τοίχωμα της οποίας ονομάζεται εξωστήρα μυς). Ο δεύτερος είναι ο σφιγκτήρας που περιβάλει την ουρήθρα (και με τη σύσπασή του την αποφράσει), ενώ σημαντικοί είναι επίσης οι μύες του πυελικού εδάφους. Αυτοί στηρίζουν επίσης τα πυελικά όργανα, όπως τη μήτρα, το ορθό και ασφαλώς την ουροδόχο κύστη.

Τι είναι η ακράτεια των ούρων

Η ακράτεια ούρων είναι η ακούσια απώλεια ούρων η οποία μπορεί να είναι οξεία ή χρόνια. Η οξεία αποτελεί είναι η παροδική απώλεια ούρων η οποία θεραπεύεται εύκολα με την αντιμετώπιση της αιτίας της. Πιθανά αίτια είναι μία ουρολοίμωξη, η χρήση κάποιων φαρμάκων, δυσκοιλιότητα, παρουσία λίθων εντός της ουροδόχου κύστης και άλλα. Στην περίπτωση ενός μεμονωμένου επεισοδίου, το οποίο έχει μια προφανή εξήγηση, συνήθως δε χρειάζεται εκτεταμένη διερεύνηση, εφόσον βεβαία αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το αίτιο.

Στην περίπτωση χρόνιας ακράτειας ούρων από την άλλη πλευρά, η απώλεια ούρων αρχίζει σταδιακά και με τον καιρό τείνει να χειροτερεύει. Πολλά είναι τα πιθανά αίτια, αλλά τα συχνότερα είναι κάποιο τραύμα, μια πιθανή μυική αδυναμία στο ουροποιητικό σύστημα ή κάποιου τύπου δυσλειτουργίας εντός του ουροποιητικού ή κάποιου νεύρου που ελέγχει την ούρηση. Η χρόνια ακράτεια ούρων είναι πιο συχνή στις γυναίκες, αλλά συναντάται και στους άντρες (για διαφορετικούς λόγους).

Υπάρχουν διάφορα είδη ακράτειας ούρων, τα οποία περιλαμβάνουν:

Ακράτεια με έπειξη – όταν ο/η ασθενής αισθάνεται την απότομη και έντονη επιθυμία να ουρήσει (έπειξη), με αποτέλεσμα να απωλέσει ούρων πριν προλάβει να φτάσει στο μπάνιο.

Ακράτεια προσπαθείας (stress incontinence) – όταν κάποια δραστηριότητα προκαλεί την ακράτεια, όπως το γέλιο, η πίεση, ο βήχας, το φτέρνισμα, η άσκηση ή η άρση κάποιου βάρους.

Ακράτεια υπερπλήρωσης – αυτή αποτελεί ίσως την πιο επικίνδυνη μορφή, καθώς σε αυτή την περίπτωση ο/η ασθενής κατακρατά πολύ μεγάλες ποσότητες ούρων και αποβάλλει μόνο τα επιπλέον ούρα, όταν αυτά ξεπερνούν την μέγιστη χωρητικότητα της κύστης. Αυτή η μορφή είναι συχνότερη στους άντρες και οφείλεται σε χρόνια κατακράτηση ούρων λόγω ενός μεγάλου προστάτη που αποφράσσει την κύστη.

Μεικτή ακράτεια – αποτελεί ένα συνδιασμό περισσοτέρων μορφών ακράτειας, συνηθέστερα της ακράτειας προσπαθείας και ακράτειας με έπειξη.

Λιγότερο συχνά συναντώνται η λειτουργική ακράτεια (όταν οι ασθενείς αδυνατούν να φτάσουν έγκαιρα στο μπάνιο λόγω λειτουργικών περιορισμών, όπως για παράδειγμα κινητικά προβλήματα), η αντανακλαστική ακράτεια (που οφείλεται σε ακούσιες συσπάσεις της κύστης, συνήθως όταν υπάρχει κάποιο νευρολογικό υπόβαθρο), αλλά και η ανατομική ακράτεια (σε λεχώνες λόγω του τοκετού ή στην εμμηνόπαυση, λόγω της μείωσης των οιστρογόνων που επηρεάζουν τη λειτουργία τόσο της κύστης όσο και της ουρήθρας).

Αν παρουσιάζεται ακούσια απώλεια ούρων (ακράτεια) επικοινωνήστε με το ιατρείο μας για να προγραμματίσετε μια λεπτομερή διερεύνηση.