Καρκίνος του όρχι
Ο καρκίνος του όρχι, αν και είναι αρκετά σπάνιος, αποτελεί το συχνότερο καρκίνο συμπαγούς οργάνου στους άντρες ηλικίας από 15 έως 44 ετών. Ευτυχώς, είναι κατά κανόνα απόλυτα ιάσιμος, με συνολική 5ετή επιβίωση 97%.
Συμπτώματα
Τυπικά, ο καρκίνος του όρχι παρουσιάζεται σα μια ανώδυνη διόγκωση του όρχι που αυξάνει τις διαστάσεις του ταχύτατα. Το 20% περίπου των ασθενών μπορεί να έχουν πόνο τοπικά, γεγονός που μπορεί να καθυστερήσει τη διάγνωση, μιας και δίνει την εντύπωση μίας φλεγμονής του όρχι (ορχίτιδα) ή της επιδιδυμίδας (επιδιδυμίτιδα). Αν και η πρώιμη διάγνωση είναι σημαντική, η συνολική πρόγνωση είναι εξαιρετική, ακόμα και αν η νόσος διαγνωσθεί σε προχωρημένο στάδιο.
Παράγοντες κινδύνου
Οι κυριότεροι είναι οι εξής:
- Ιστορικό κρυψορχίας (όταν ο όρχις δεν κατεβαίνει δηλαδή φυσιολογικά στο όσχεο)
- Υπογονιμότητα (με παθολογικούς ή/και μικρότερους όρχεις)
- Οικογενιακό ιστορικό καρκίνου των όρχεων (που αυξάνει τον κίνδυνο έως 10 φορές)
- Λευκή φυλή
- Ιστορικό όγκου στον έτερο όρχι (αυξάνει 12 φορές τον κίνδυνο).
Κλινικές εκδηλώσεις
Δεδομένου του ότι ο καρκίνος του όρχι είναι ένας εξαιρετικά γρήγορος (διπλασιάζει τον όγκο του σε 30-45 ημέρες) παρουσιάζεται συνήθως σα μια ψηλαφητή μάζα εντός του οσχέου, που μεγαλώνει γρήγορα και ανώδυνα. Οι ασθενείς όμως μπορεί επίσης να παρουσιάσουν:
- Δευτερογενή υδροκήλη (αντιδραστική συλλογή υγρού γύρω από τον όρχι)
- Παρανεοπλαστικά σύνδρομα (όταν ορμόνες που παράγονται από τον όγκο προκαλούν ενδοκρινολογικά συμπτώματα)
- Μη ειδικά γενικά συμπτώματα (απώλεια βάρους, πυρετό, κόπωση, ρίγη, νυχτερινή εφύδρωση, μείωση της όρεξης κ.ά.)
- Συμπτώματα μεταστατικής νόσου (π.χ. κοιλιακό άλγος από τους λεμφαδένες, αιμόπτυση από πνευμονικές μεταστάσεις, πονοκέφαλο από εγκεφαλικές μεταστάσεις).
Διάγνωση
Οποιαδήποτε κλινικά ύποπτη διόγκωση του οσχέου πρέπει να εξεταστεί από ειδικό ιατρό άμεσα. Δεδομένης της ταχύτατης ανάπτυξης της νόσου μετά την αρχική φυσική εξέταση, ο ασθενής πρέπει να υποβάλεται σε υπερηχογράφημα οσχέου για να αποκλειστεί (ή να επιβεβαιωθεί), η παρουσία μάζας εντός του όρχι. Ο υπέρηχος έχει υψηλότατη ειδικότητα και ευαισθησία στη διερεύνηση όγκων του όρχι. Κατά τον λοιπό απεικονιστικό έλεγχο, μπορεί να φανούν παθολογικά διογκωμένοι λεμφαδένες.
Αν και εφόσον φανεί όγκος εντός του όρχι, οι ασθενείς πρέπει να κάνουν αιματολογικές εξετάσεις (για καρκινικούς δείκτες) και αξονική τομογραφία κοιλίας και θώρακα για να ολοκληρωθεί η σταδιοποίηση. Οι καρκινικοί δείκτες που απαιτούνται είναι η α-FP (α-φετοπρωτεΐνη) και η βHCG (β χοριακή γοναδοτροπίνη). Ανάλογα με την ιστολογική μορφή του όγκου μπορεί να παράγεται ένας, και οι δύο, αλλά κάποιες φορές και κανένας από αυτούς τους δείκτες. Στους νέους αυτούς ασθενείς ζητάμε επίσης και την LDH, μια υδρογονάση, η οποία δεν είναι ειδικός καρκινικός δείκτης του καρκίνου του όρχι, αλλά η συγκέντρωσή της είναι ποσοτικός δείκτης του όγκου (όσο περισσότερα καρκινικά κύτταρα υπάρχουν δηλαδή, τόσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωσή της στο αίμα).
Βιοψία του όρχι
Οποιοσδήποτε όγκος του όρχι απαιτεί άμεση χειρουργική αφαίρεση, με μία τομή που γίνεται στη βουβωνική χώρα (όμοια με αυτή της χειρουργικής αποκατάστασης της βουβωνοκήλης). Απαγορεύεται οποιοσδήποτε χειρουργικός χειρισμός με τομή στο όσχεο, αν υπάρχει η παραμικρή υποψία καρκίνου στον όρχι (για να αποφευχθεί η διασπορά της νόσου). Μετά την αρχική τομή, τοποθετείται μια λαβίδα που μπλοκάρει τα στοιχεία του τόνου (τα αγγεία δηλαδή του όρχι, με την επιδιδυμίδα, μέσω της οποίας περνούν τα σπερματοζωάρια για να καταλήξουν στην ουρήθρα) και όλος ο όρχις αποκαλύπτεται, πρωτού αφαιρεθεί.
Αν υπάρχει οποιαδήποτε αμφιβολία, μπορεί να σταλεί ταχεία βιοψία (για να επιβεβαιώσει τη νόσο, πρωτού αφαιρεθεί ο όρχις), αλλά αν η οριστική βιοψία (που βγαίνει 2-3 μέρες αργότερα) αναδείξει καρκίνο, ο ασθενής πρέπει να επιστρέψει στο χειρουργείο για να υποβληθεί σε αφαίρεση. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για το οποίο ο ασθενής πρέπει να είναι ενήμερος και προετοιμασμένος.
Αμέσως μετά την αφαίρεση του όρχι, μπορεί να τοποθετηθεί μία πρόθεση σιλικόνης, έτσι ώστε το όσχεο να δείχνει αισθητικά φυσιολογικό. Η τελική ιστολογική εξέταση του παρασκευάσματος (του όρχι που αφαιρέθηκε) θα καθορίσει το στάδιο, με βάση το οποίο προγραμματίζεται η περαιτέρω παρακολούθηση, αλλά ίσως και θεραπεία (κάποιες φορές χρειάζεται συμπληρωματικά χημειοθεραπεία).
Εδώ σημειώνουμε ότι η καρκίνος του όρχι είναι το νεόπλασμα που απαντά καλύτερα από τα περισσότερα άλλα στη χημειοθεραπεία (με βάση την πλατίνα), την οποία προγραμματίζει ειδικός ογκολόγος. Η χημειοθεραπεία διαρκεί λίγες εβδομάδες και η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών θεραπευέται πλήρως.
Αν έχετε την οποιαδήποτε αμφιβολία για κάποιο εύρημα εντός του οσχέου, επικοινωνήστε άμεσα με τη γραμματεία του ιατρείου μας και ζητήστε επείγον ραντεβού, για ψηλαφητό μόρφωμα οσχέου.